Abstract
Yeme farkındalığı (YF) ve YF temelli müdahaleler son yıllarda giderek artan sayıda araştırmanın konusu olmaktadır. YF’nin daha iyi anlaşılması, daha etkin YF temelli müdahaleler geliştirilmesine olanak sağlayabilir. Araştırmamız; YF ile ilişkili sosyodemografik, klinik ve kişilik özelliklerini incelemeyi amaçlamaktadır. Araştırmamız çevrimiçi anket yoluyla gerçekleştirilmiş olup, kesitsel ve tanımlayıcı bir tasarıma sahiptir. On sekiz yaş ve üzerinde olan toplam 134 kişi araştırmaya dahil edilmiştir. Verilerin toplanması için sosyodemografik bilgi formu, Yeme Farkındalığı Ölçeği (YFÖ), Beş Faktör Kişilik Ölçeği-10 (BFKÖ-10) kullanılmıştır. Kadınlarda, bekarlarda ve kronik fiziksel hastalığı olan katılımcılarda YF’nin anlamlı olarak daha yüksek (p<0.05); yeme bozukluğu öyküsü olanlarda ve obezitesi olan bireylerde ise YF’nin anlamlı olarak daha düşük olduğu saptanmıştır (p<0.05). Daha ileri yaşın, daha yüksek yumuşakbaşlılık ve deneyime açıklık skorlarının YF’de artışı yordadığı görülmüştür (sırasıyla; p<0.001, p<0.001, p<0.01). Buna karşın daha yüksek nörotizm ve düşük gelir düzeyinin YF’de azalmayı yordadığı saptanmıştır (sırasıyla; p<0.001, p<0.05). Elde ettiğimiz sonuçlar, daha etkin YF temelli müdahalelerin geliştirilmesi için sosyodemografik ve klinik özelliklerinin yanı sıra kişilik özelliklerinin de göz önüne alınması gerektiğine işaret etmektedir. Politika belirleyicileri, toplumun daha sağlıklı beslenmesini sağlamak için YF temelli müdahaleleri desteklemelidir. Özellikle risk altında olan erkekleri, gençleri, düşük sosyoekonomik ve eğitim düzeyine sahip bireyleri bilgilendirici ve eğitici toplumsal kampanyaların yaygınlaştırılması önem arz etmektedir.